Przedstawiciele nowo założonego w naszej szkole Klubu Historycznego im. Armii Krajowej przy ZSCKR w Sejnach zostali zaproszeni na promocję książki dr. Marcina Zwolskiego pt. „Śladami zbrodni okresu stalinowskiego w województwie białostockim”.

Organizatorem spotkania był Klub Historyczny im. Armii Krajowej w Augustowie działający przy II Liceum Ogólnokształcącym im. Polonii i Polaków na Świecie. Spotkanie miało szczególny charakter. Przed wejściem do auli można było zauważyć dużą ilość osób w podeszłym wieku. Przy okazji spotkania z czytelnikami, pracownicy Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku pobierali materiał genetyczny do badań DNA od członków rodzin ofiar Obławy Augustowskiej. W procedurze uczestniczył prokurator IPN-u.

Akcja ma szerszy charakter. Dopiero 70 lat po zakończeniu wojny zaczęto tworzyć Polską Bazę Genetyczną Ofiar Totalitaryzmu. Niestety, do dnia dzisiejszego nie znamy miejsca pochówków tych, co zginęli z rąk władzy komunistycznej. Pobrany materiał może umożliwić w przyszłości identyfikację ciał. Do naszej szkoły chodzą uczniowie z miejscowości, w których przeprowadzono Obławę Augustowską. Instytut Pamięci Narodowej również w Sejnach przeprowadzi akcję pobierania śladów DNA.

Na początku spotkania miła niespodzianka. Nasza delegacja została przywitana przez gospodarzy spotkania. ZSCKR w Sejnach reprezentowali: prezes Klubu Historycznego pani Beata Kuczyńska, wiceprezes pan Jarosław Jurkiewicz, sekretarz Konrad Korenkiewicz z klasy I aBT, przedstawiciel młodzieży Maciej Jurkiewicz z klasy IV BT.

Po części wstępnej głos zabrał bohater spotkania dr Marcin Zwolski. Autor w swoim wystąpieniu przedstawił kluczowe zagadnienia dotyczące publikacji. Bogaty materiał zdjęciowy udało się zgromadzić dzięki pomocy współpracowników. Budynki, w których znajdowały się siedziby aparatu represji, będące miejscami kaźni polskich patriotów, nie są często oznaczone pamiątkowymi tablicami, w wielu wypadkach piwnice byłych więzień i aresztów UB nie były remontowane. Książka zawiera wiele dokumentów przybliżających działalność powiatowych urzędów bezpieczeństwa. Podstawą działania władzy ludowej wobec podziemia niepodległościowego był terror – „wszyscy bili”. Wiedzieli o tym prokuratorzy i sędziowie. W praktyce funkcjonariusze odpowiedzialni za łamanie prawa nigdy nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności karnej. Nawet w przypadku zabójstw sądy orzekały kary w zawieszeniu. Do dnia dzisiejszego miejsca zbrodni komunistycznych nie są oznaczone i odpowiednio upamiętnione.

Po zakończeniu spotkania z autorem książki, nastąpiła druga część uroczystości. Uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego oraz zaproszeni goście uformowali pochód. Zebrani udali się pod pomnik poświęcony żołnierzom Polski Podziemnej, którzy polegli na Kresach II Rzeczpospolitej w walce z Sowietami w latach 1944-1954. Młodzież zaprezentowała sylwetki Żołnierzy Wyklętych: Mieczysława Niedzińskiego, pseudonim „Men”, „Ren”, „Niemen”, ostatniego dowódcy AK Obwodu Grodno. Jego podkomendnego Józefa Stasiewicza „Samotnego”, Jana Borysewicza, pseudonim „Krysia” oraz „Skoczka”, czyli Stanisława Burby. Warto w tym miejscu zacytować program uroczystości: „wytrwali do końca na kresowych, straconych posterunkach – płacąc za to cenę najwyższą. Dla znakomitej większości z Nich augustowski pomnik jest symboliczną mogiłą, gdyż ich doczesne szczątki zostały pogrzebane przez Sowietów w nieznanych do dziś miejscach”.

Delegacja Klubu Historycznego działającego przy ZSCKR w Sejnach złożyła pod pomnikiem wiązankę kwiatów i zapaliła znicze.

Ostatnim punktem uroczystości było uczczenie pamięci Żołnierzy Wyklętych i Żołnierzy Niezłomnych z Augustowszczyzny, którzy byli katowani i zabijani w „Domu Turka”, siedzibie NKWD i Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie. Nasi przedstawiciele zapalili pod tablicą pamiątkową znicze.

Na zakończenie tego podniosłego dnia podziękowaliśmy za zaproszenie naszym zacnym gospodarzom – państwu Danucie i Zbigniewowi Kaszlejom.