Klub Historyczny im. AK
Zajęcia pozalekcyjne
Designed by: |
18 maja 1944 r. |
Wpisany przez Patrycja Korenkiewicz, Algiment Kiejza |
czwartek, 22 maja 2014 10:08 |
Dnia 18 maja 1944 r. funkcjonariusze gestapo z Suwałk i miejscowi żandarmi dokonali publicznej egzekucji 20 mężczyzn w Berżnikach. Przywieziono ich samochodem ciężarowym od strony Sejn. Koło budynku szkoły podstawowej w Berżnikach już wcześniej ustawiono szubienicę.
Świadek tamtych wydarzeń zeznaje: "Ponieważ mieszkałem w odległości kilkudziesięciu metrów od posesji zajmowanej przez szkołę, widziałem, jak żandarmi i żołnierze niemieccy nosili drewniane drągi i budowali szubienicę. W momencie, gdy nadjechały samochody wiozące więźniów i konwojentów, szubienica była już ustawiona, a plac szkolny otoczony przez żandarmów. Na drodze prowadzącej do szkoły ustawiono karabiny maszynowe. Po chwili mężczyznom kazano opuścić samochód i stanąć przy ścianie szkoły, twarzą do ściany. Słyszałem, jak stojący pod ścianą ludzie modlili się głośno. Następnie brano ich po dwóch na samochód, który tyłem podjeżdżał pod szubienicę. Na szyje stojących na samochodzie mężczyzn zakładano pętle, po czym samochód ruszał nieco do przodu. Za każdym razem zawisali oni w powietrzu ponosząc śmierć. W ten sposób powieszono dwudziestu mężczyzn. Wśród straconych rozpoznałem byłego wójta gminy Berżniki – Piotra Szyryńskiego i Jana Majewskiego. Obaj byli skuci kajdanami za ręce. W chwili, gdy ich wieszano, Szyryński krzyknął: Niech żyje Polska. Inny powiedział do otaczających ich żandarmów: Wy nas wieszacie, ale tych, co was wieszać będą, nie powiesicie. Wtedy jeden z żandarmów strzelił mu z pistoletu w skroń. W godzinach popołudniowych, tego samego dnia, zwłoki powieszonych zdjęto z szubienicy. Ciała ofiar hitlerowcy polecili zakopać w ubikacji szkolnej…".
Zamordowani zostali: Piotr Szyryński, rolnik ze wsi Posejnele,
Okupacja hitlerowska na ziemi sejneńskiej trwała prawie 5 lat. Wydarzenia tamtych dni swoim tragizmem przyćmiewają wszystkie inne okresy historyczne w dziejach Sejneńszczyzny. Nigdy dotąd na tym skrawku ziemi polskiej nie popełniono tak ohydnych zbrodni i w tak wielkim rozmiarze.
Na podstawie "Materiałów do dziejów Ziemi Sejneńskiej" t. II Materiał opracowali Partycja Korenkiewicz i Algiment Kiejza.
|